Periodontoloji

Periodontoloji nedir?

 

Periodontoloji; diş, çene kemiği ve onu bütünüyle saran dişeti ve ağız dokularının sağlığıyla ilgilenen bir dişhekimliği dalıdır. İlerlemiş periodontal sorunların dişeti hastalıkları uzmanları tarafından tedavi edilmeleri gerekmektedir. Periodontologlar sorunun asıl kaynağını bulup onu elimine ederler ve diş, dişeti ve çene kemiği ‘3’lemesinin yeniden sağlığına kavuşmasını sağlarlar. Ağız hijyeninin yeniden sağlanması için; yapılan mekanik tedaviden sonra hastaya ağız hijyeni eğitimi ‘motivasyonu’ uygulanır.

 

Dişeti hastalıkları nasıl olur?

 

Sağlıklı bir dişeti; diş fırçalamasında kanaması olmayan açık pembe renkli, portakal kabuğu görünümündedir. Periodontal hastalıklar; diş hekimliğinin en çok karşılaştığımız rahatsızlıklarındandır. Genellikle hastalar ‘Fırçalarken dişetlerim kanıyor’ gibi şikâyetlerle diş hekimine başvurmaktadır. Dişeti kanaması dişetlerinin iltihabından kaynaklanmaktadır. Dişeti iltihabı çoğunlukla ağız hijyeni eksikliğiyle diş ve çevre dokuları üzerinde biriken bakteri plağı dolayısıyla meydana gelen diş taşlarının oluşmasıyla daha da artar.

İltihaplı dişeti; şiş ve daha kırmızı renkli görünümündedir. Diş ve dişetlerinin birleşiminde yoğun diş taşı vardır ve çoğunlukla ilerleyen hastalıklarda dişetlerinde geriye doğru çekilme başlamıştır. Dişlerde sallanmalar da meydana gelmektedir. Dişlerde yer değiştirme, uzama ve dişler arasında açılmalarda hastalık belirtilerindendir.

Sigara kullanımı, genetik faktörler, aşırı stres, ilaç kullanımı, hamilelik, hormonal değişiklikler, diş sıkmak- gıcırdatmak, ileri derecede şeker hastalığı, kötü yapılmış dolgu, köprü protezi gibi tedaviler de dişetlerinde problemlere yol açmaktadır.

Dişeti iltihabının diğer bir yan etkisi de ağız kokusudur. İltihabi dokular sürekli barındırdığı bakteriler sayesinde ağız içerisinde hoş olmayan bir koku ve tat bırakır. Bu da psikolojik olarak insanları sosyal hayatlarında sürekli etkileyen bir faktör olarak rol oynar.

 

Dişeti hastalıkları nasıl tedavi edilir?

 

Dişeti hastalıklarının tedavisinin birincil kuralı hastanın motivasyonudur. Yani hastanın tedavi esnasında ve sonrasında ağız bakımını eksiksiz ve doğru bir biçimde yapmasıdır. Dişeti hastalıklarında eğer iltihap çene kemiklerine ulaşmadan sadece dişetlerinde kaldıysa iyi bir diştaşı temizliği ile beraber hastanın ağız bakımıyla dişetleri sağlığına kavuşturulabilir.

Eğer hastalık çene kemiklerine kadar ilerlediyse ve periodontal cep dediğimiz dişeti ile dişlerin arasında oluşan boşluklar meydana geldiyse daha ileri tedavi seçeneği olan küretaj tedavisi yapılması gerekmektedir. Bazı durumlarda buna ilave olarak periodontal flap cerrahisi de yapılması gerekebilmektedir.

 

Diştaşları nasıl oluşur?

 

Diştaşları ağız bakımına yeterince dikkat edilmediği durumlarda tükürük içerisindeki yapıların ve bakteriyel organizmaların birleşmesiyle oluşan kahverengi ya da siyah renkli yapılardır. Öncelikle bakteri plağı adı verilen daha yumuşak bir yapıya sahiptir ancak devamında daha sertleşerek fırçalamayla dahi çıkmayan yapıya dönüşür.

 

Diştaşı temizliği yaptırmak zararlı mıdır?

 

Diştaşı temizliği yaptırmak eğer gerekli ise kesinlikle zararlı değildir çünkü diştaşları ağız içerisinde bulunduğu müddetçe iltihaplara neden olan bakterilerin tutulumunu daha da arttırır, diş fırçalamasını zorlaştırır ve var olan hastalığın ilerlemesine neden olur. Bu yüzden düzenli olarak dişeti hastalıkları doktoruna kontrollere gidilmesi gerekmektedir.

 

Dişeti hastalığı genetik midir?

 

Dişeti hastalıklarının büyük bir çoğunluğu bakteri plaklarından meydana gelmektedir ancak bazı durumlarda ailesel kalıtsal hastalıklar da var olan hastalığın daha hızlı ilerlemesine neden olmaktadır. Buna rağmen düzenli kontroller ve ağız bakımı sayesinde bu faktörler de elimine edilebilir.

 

Dişeti büyümeleri neden olur?

 

Dişeti büyümeleri iltihaplardan kaynaklı olabilir ancak yanlış yapılmış protezler, dolgular ve hormon ilaçları, tansiyon ilaçları da dişetlerinde büyümelere neden olabilir.

 

Pembe estetik nedir?

 

Pembe estetik dişetleri ve çevresinde yapılmış gingivektomi, gingivoplasti, dişeti renginin değiştirilmesi (depigmentasyon) ve lip repositioning (dudağın yeniden konumlandırılması) gibi işlemleri kapsamaktadır. Gingivektomi; dişetlerinin büyüdüğü durumlarda dişetlerinin fazla kısımlarının kesilmesiyle yapılmaktadır. Gingivoplasti ise dişetlerinin dantel gibi görünümüne sahip olabilmesi için yapılan düzeltme işlemleridir. Depigmentasyon mor renkli dişetlerinin açık pembe rengine dönüştürülmesi işlemidir. Gülme esnasında dişetlerinin fazla göründüğü durumlar olan Gummy smile-dişeti gülümsemelerinde lip repositioning işlemi ile fazla dişeti görünümü ortadan kaldırılabilir.

 

Dişeti çekilmesi olan dişlerde yeniden dişeti oluşur mu?

 

Dişeti çekilmeleri ilerlemiş dişeti hastalıkları ile beraber doku kaybından sonra meydana gelebilir ya da yanlış diş fırçalama, diş sıkma-gıcırdatma gibi durumlarda da oluşabilir. Çekilen dişetleri kendiliğinden yeniden yerine gelmez ancak hastanın kendi damağından alınan ya da hazır olarak bulunan biyomateryaller sayesinde dişetleri yeniden eski haline getirilebilir.

 

Dişeti sağlığımı nasıl koruyabilirim?

 

Dişeti sağlığının korunmasını sağlayan en önemli faktör ağız bakımıdır.

Bu da hekim haricinde hastanın kendi yapacağı diş temizliği ile sağlanabilir. İlk olarak doğru diş fırçası ve macunu seçimi yapılmalıdır. Yumuşak kıllı bir diş fırçası ile doğru diş fırçalama tekniği uygulanmalıdır. Sonrasında dişlerin arayüz kısmının diş ipi ya da diş arası fırçası ile temizlenmesi gerekmektedir. En son olarak da ağız çalkalama suları ile ağız bakımı sonlanır. Bu işlemler günde en az 2 kez tekrarlanmalıdır. Herhangi bir sıkıntı hissedilemese dahi 6 aylık periodlarla düzenli olarak diş hekimi kontrollerine de gidilmelidir.