Ortodonti

Ortodontik tedavi nedir?

 

Dişlerdeki ve/veya alt ve üst çeneler arasındaki uyumsuzlukları ve bu durumu meydana getiren alışkanlıkları düzelten tedavidir.

 

Ortodontik tedaviyi kimler uygulayabilir?

 

Ortodontik tedavi, diş hekimliği fakültesini tamamladıktan sonra üniversitelerin ortodonti anabilim dalında doktora/uzmanlık eğitimini tamamlamış hekimler tarafından uygulanmalıdır. 

 

Ortodontik tedavi neden yapılır?

 

Ortodontik tedavi, çiğneme ve konuşma fonksiyonunun düzeltilmesi, ağız hijyeninin daha iyi sağlanmasına yardımcı olunması, estetiğin sağlanması ve hastanın toplum içinde kendine olan güvenini arttırarak psikolojik destek sağlaması nedeniyle yapılır.

 

Dişlerde neden çapraşıklık meydana gelir?

 

Dişlerde meydana gelen çapraşıklıkların en önemli nedenlerinden biri erken yaşta ve zamanından önce çekilen süt dişlerinin yerlerinin kapanması ve alttan gelecek daimi dişlerin yer bulamayarak olması gereken yerlerden çıkamamasıdır. Ayrıca diş boyutları ile çene boyutları arasındaki uyumsuzluk (örneğin genetik olarak anneden küçük çene babadan büyük diş alınması sonucu ya da küçük diş büyük çene varlığında) ile dişlerde çapraşıklık ya da boşluklar meydana gelebilir.

 

Ayrıca küçük yaşlarda uzun süreli emzik-biberon kullanımı, parmak emme ve tırnak yeme alışkanlığı, sürekli kalem ısırma, ağızdan solunum yapılması gibi durumlarda da ortodontik bozukluklar özellikle çene bozuklukları meydana gelebilir.

 

İlerleyen yaşlarda ise çürük ve diş eti hastalıkları sebebiyle çekilen dişlerin yerlerine diş yapılmadığında dişlerde meydana gelen kaymalar sonucu da çapraşıklıklar oluşabilir. 

 

20 yaş dişlerinin sürmeye çalışması ile beraber dişlerde yine çapraşıklıklar meydana gelebilir.

 

Ortodontik tedavi ile neler düzeltilebilir?

 

Ortodontik tedavi sadece diş çapraşıklığını değil aynı zamanda üst ve alt çene arasındaki uyumsuzluğu ve estetik problemleri de düzeltir. Bu uyumsuzlukların erken dönem tedavileri oldukça basit iken ileri yaşlarda ancak tel tedavisine ek olarak cerrahi tedavi desteği de gerekebilir.

 

Ortodontik tedavide yaş önemli midir?

 

Ortodontik tedavinin yaşı yoktur ve her yaşta uygulanabilir. Önemli olan hastanın ihtiyacının doğru belirlenmesi ve doğru tedavi seçeneğinin uygulanmasıdır.

 

Tedavi alternatifleri nelerdir?

 

Ergenlik öncesi yaşlarda süt dişleri ağızda iken erken teşhis edilmiş çapraşıklıklar; hastanın kendisinin takıp çıkartabildiği apareylerle çözülebilir.  Ayrıca çenelerde var olan uyumsuzluklar da yine ergenlik öncesi yaşlarda uygun apareyler kullanılarak tedavi edilir.

Daimi dişler çıktıktan sonra ise dişlerdeki çapraşıklıklar; sabit ortodontik tedavi dediğimiz dişler üzerine yapıştırılarak yapılan tel tedavisi ile düzeltilebilir. Bu tedavi günümüzde, metal olanların yanı sıra estetik talebin artmasıyla diş renginde porselen-seramik materyaller ile de yaygın olarak uygulanmaktadır. Ayrıca yine bu tedaviler, lingual tedavi dediğimiz yöntemlerle dişlerin iç yüzeyine yerleştirilerek daha estetik hale getirilebilir.  

 

Günümüzde kullanımı oldukça yaygınlaşan şeffaf plak tedavileri de sabit tel tedavisi istemeyen hastalar için iyi bir tedavi alternatifi haline gelmiştir. 

 

Telsiz ortodonti-Şeffaf plak tedavisi için uygun muyum?

 

Gelişen teknoloji ile birlikte şeffaf plak tedavileri artık çoğu bozukluğun düzeltilmesinde başarılı bir şekilde uygulanabilmektedir. Ancak plak tedavilerinde hekimin yapacakları dışında hastanın uyumu da oldukça önemlidir. Plakların hekimin belirttiği şekilde ve düzenli kullanımı tedavinin seyri açısından oldukça önemlidir. 

 

Kaç yaşında kontrollere başlamamız gerekir?

 

Süt dişlerinin değişmeye, daimi dişlerin çıkmaya başladığı ortalama 6 yaşlarında düzenli ortodontik muayenelere başlanması gerekmektedir. Ancak; bebeklik döneminde uzun süreli emzik ve biberon kullanımı, parmak emme alışkanlığı ya da geniz eti varlığı, ağız solunumu problemleri varlığı daha erken yaşlarda bir ortodonti muayenesi gerektirmektedir. 

 

Ortodontik tedavi sürecinde ağrı oluyor mu?

 

Hastanın ağrı eşiğine bağlı olarak, tedavinin ilk günlerinde özellikle çiğneme sırasında ağrı hissi oluşabilir. Ancak bu ağrı bir kaç gün içinde azalarak geçecektir. Gerekli durumlarda hekim kontrolünde ağrı kesici ilaç kullanımı uygundur.  

 

Ortodontik tedavide nelere dikkat etmek gerekir?

 

Sabit tel tedavisi uygulanan durumlarda hekimin belirteceği konulara dikkat edilmesi tedavinin süreci açısından oldukça önemlidir. Tel tedavisi boyunca özellikle sert ve kabuklu yiyeceklerin yenmemesi; asitli içeceklerin tüketilmemesi; sakız, lokum gibi yapışkan gıdalardan uzak durulması gerekmektedir. Şeffaf plakla tedavi sırasında da plaklar ağızda iken hiçbir şey yenilip içilmemesi, sigara kullanılmaması gerekmektedir. Ayrıca tüm tedavi süresi boyunca ağız hijyenine de ekstra önem verilmesi gerekmektedir.

 

Ağız hijyeninimi nasıl sağlayabilirim?

 

Tedavi süresince dişlerin sağlığını korumak için ağız hijyenine ekstra özen gösterilmeli, ağız bakımı hekimin gösterdiği şekilde ve aksatılmadan yapılmalıdır. Bunlar doğru diş fırçalama, diş arası-arayüz fırçası kullanımı ve ağız çalkalama sularının kullanımını içermektedir. Eğer bu hususlara dikkat edilmezse dişlerde renkleşme  ve çürüme, dişetlerinde şişlik, kızarıklık, kanama ve iltihaplanmalar meydana gelebilir. 

 

Ortodontik tedavi sonrası dişlerim eski haline döner mi?

 

Dişler düzelip teller çıkarıldığında ortodontik tedavi bitmiş sayılmaz. Tel tedavisi ile yeni konumuna getirilen dişlerin, o konumda sabit kalmasını sağlamak için pekiştirme tedavisi dediğimiz tedavi safhasına geçilir. Bu amaçla belirli bir süre daha, dişlerin iç kısmına yapıştırılan ince teller veya takılıp çıkarılabilen dişleri saran ince şeffaf plaklar kullanılır.